Deze opdracht lijkt misschien eenvoudig, maar je zult de oudste en gedeeltelijk onbekende geschiedenis van de mens moeten doorvorsen, kriskras door tientallen eeuwen heen. Misschien moet je in de groep taken verdelen om de brede historische context te ontdekken van het ontstaan van slavernij. We beginnen met een voorbereidende opdracht, omdat we vooraf moeten weten waar we het over hebben:

1. Definieer de term ‘slaaf’: wat is het essentiële kenmerk van iemand die slaaf is?

Jouw volgende taak is te zoeken naar de culturen of beschavingen waar slavernij is ontstaan:

2. In welke cultuur vind je de oudste vormen van slavernij in de wereld? Wanneer was dat? Wie mochten slaven hebben? Was slavernij normaal in die samenleving of cultuur?
3. Men zou kunnen zeggen dat we grote prestaties te danken hebben aan slavernij, zoals de piramides die mensen gingen bouwen in de oudste perioden van de klassieke Egyptische beschaving. Wie was verantwoordelijk voor het bouwen van de piramides, de Grote Sfinx en andere gigantische monumenten? Waarom werden ze gebouwd, als je bedenkt dat het zo’n enorme inspanning vergde?
4. Religieuze teksten zoals de Bijbel en de Koran maken ook melding van slavernij. In het Oude Testament staat een beroemd verhaal van slaven die op wonderbaarlijke wijze weten te ontsnappen aan hun gevangenschap (denk aan Mozes). Vertel dat verhaal in je eigen woorden en leg uit waarom deze mensen slaaf waren. Velt de Bijbel een oordeel over slavernij? Wordt het goedgekeurd, veroordeeld, of wordt daar niets over geschreven? Probeer te achterhalen wat het oordeel van de Koran is over dit onderwerp.

Wanneer in jouw omgeving (jouw land of regio) slavernij niet voorkomt, lijkt het misschien vreemd dat mensen slaven zouden hebben. In vroeger eeuwen was dat niet vreemd: in landen met een hoge ontwikkeling, zoals in Europa, vond men slavernij lange tijd de normaalste zaak.

1. Uiteraard had slavernij voordelen voor de eigenaren van slaven. Wat deden slaven voor hun eigenaren? Som de voordelen op voor de eigenaren, zo veel als je er kunt bedenken.
2. Waren slaven het eens met hun status? Wat was mogelijk hun voordeel? Denk je dat sommige vrijwillig slaaf zijn geworden?
3. Een aparte manier van zaken doen is verbonden met slavernij: de slavenjacht en handel. Wat is dat? Rechts staat een aankondiging: leg uit wat daarin wordt gezegd. Vraag eventueel de leraar om hulp bij het vertalen.
4. Zoek historische voorbeelden van de slavenjacht en handel. Wanneer ontstond deze vorm van zaken doen en welk soort mensen begonnen ermee?
5. In het nieuws vind je verschillende voorbeelden van moderne slavernij. Zoek er een uit en leg uit hoe het werkt. Je weet dat je geen slaven in de supermarkt kunt kopen en kunt ze ook niet op een veiling aanbieden, Hoe komen de slaveneigenaren van nu aan slaven en voor welk doel hebben ze die nodig?
6. In vorige eeuwen was de slavenjacht en handel winstgevend voor Europese landen en bedrijven. Beschrijf hoe dat in zijn werk ging en probeer te achterhalen op welke manier sommige huidige EU-lidstaten betrokken waren bij de slavenhandel.
7. Hierbeneden zie je een afbeelding van wat wel de ‘driehoekhandel’ wordt genoemd. Kijk er goed naar en benoem de elementen in de driehoek; leg uit hoe de driehoekhandel werkte.

Source: slaveryimages.org/s/slaveryimages/item/1971

By SimonP at en.wikipedia – https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2547506

8. De slavenjacht en handel was een ontluisterende bedrijvigheid om verschillende redenen. De volgende afbeelding en uitleg laten zien hoe het vervoer van slaven over de oceaan in zijn werk ging. Dit alles vond vóór de uitvinding van de verbrandingsmotor: schepen moesten zeilen om de overzijde van de Atlantische Oceaan te bereiken en de reis kon weken tot maanden duren. Gebruik de afbeelding en de begeleidende teksten om te beschrijven wat je ziet. Vraag eventueel de leraar om hulp bij het vertalen.

Passage on the vessels: conditions for slaves were horrendous; they endured months at sea with physical and mental abuse. Men were chained in cramped spaces with leg irons, and on average 304 people embarked on each voyage with 265 disembarking.

This 1791 print of the Brookes slave ship diagram is an image from the campaign to abolish the transatlantic slave trade in Britain. The publication of the image provided the public with a representation of conditions onboard slave ships for the first time.

Source: https://graphics.reuters.com/AFRICA-SLAVERY-SHIPS/0100B0CV0SB/index.html

9. We gaan verder met dezelfde afbeeldingen; in de uitleg staat: “304 mensen vertrokken op elke reis en 265 mensen gingen weer van boord”. Het lijkt erop dat 39 mensen ontbreken bij het ontschepen; wat is er met hen gebeurd en hoe is dat mogelijk?
10. Mensen die tegen de slavernij waren, werden Abolitionisten genoemd. Wat betekent dit woord?
11. Slavernij, Abolitionisme en de stelling “alle mensen zijn gelijk” vormen de essentiële elementen die geleid hebben tot de uitbraak van de Burgeroorlog in de Verenigde Staten van America (1861), waarin de noordelijke Unie vocht tegen de zuidelijke Confederatie. Leg uit wat er aan de hand was en hoe het afliep.
12. De vlag en andere symbolen van de Confederatie spelen tot op de dag van vandaag een rol in de discussie over racisme in de USA. Zoek uit hoe dat komt, waar en hoe het speelt en vertel het verhaal dat erachter zit.
13. Is er een Europees land waar nooit slavernij heeft bestaan en waar de bevolking nooit heeft deelgenomen aan activiteiten die verband houden met slavernij?

Er gebeuren tegenwoordig veel dingen die te maken hebben met slavernij, althans volgens een aantal mensen.

1. De Verenigde Naties hebben meer dan eens bezwaren geuit tegen het typisch Nederlandse verschijnsel Zwarte Piet. Deze figuur is populair onder traditioneel georiënteerde mensen en kan verbonden zijn met de Black face traditie in de USA, Canada en het VK. Leg uit wat het is en waarom zwarte mensen zich hierdoor beledigd kunnen voelen.
2. Jouw persoonlijke mening: wat denk je: moet het uiterlijk (en de naam) van Zwarte Piet worden aangepast, zodat gekleurde mensen dit niet meer als beledigend ervaren, of moeten we aan de traditie vasthouden?
3. Vergelijk de discussie over het uiterlijk en andere kenmerken van Zwarte Piet (bijvoorbeeld dat hij niet zo slim is) met de discussie over het gebruik van de vlag van de Confederatie in de USA bij festivals en andere openbare evenementen (zoals de Nascar autoraces). Zie je overeenkomsten?
4. Er is verschijnsel dat direct verbonden is met racisme: etnisch profileren. Een artikel in de NLTimes verteld hoe de Nederlandse rapper Typhoon met etnisch profileren werd bejegend: https://nltimes.nl/2016/06/06/police-racial-profiling-overwhelmingly-approved-dutch-public

Door Serge Ligtenberg, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46606879

5. Zoek Nederlandse bron voor dit verhaal. Vind je dat Typhoon etnisch geprofileerd werd?
6. Racisme is volop in het nieuws, met name in de USA en de laatste is het een prominenter nieuwsitem dan een aantal jaren geleden. Wat is de reden dat racisme weer zo vaak in het dagelijks nieuws ia?
7. Wie is Colin Kapernick en welke acties hebben hem beroemd gemaakt? Waar staat de Black Lives Matter beweging voor, wat proberen de BLM-activisten te bereiken? Hoe is Colin Kapernick verbonden met BLM?
8. Noem een aantal recente slachtoffers van fataal politiegeweld in de USA, ongeacht of dat optreden van de politie gerechtvaardigd was of niet. Kies één van deze gevallen en beschrijf het.
9. Een bekende vorm van racisme wordt Apartheid genoemd; eigenlijk gaat het zelfs een paar stappen verder, want Apartheid is een geïnstitutionaliseerde vorm van racisme: de scheiding van verschillende menselijk rassen en de onderdrukking van gekleurde mensen is dan een onderdeel van de wetgeving. In welk land was Apartheid onderdeel van het politieke en sociaaleconomisch systeem? Wanneer werd de Apartheid officieel beëindigd en door wie?
10. Sommige mensen zeggen dat Apartheid nog steeds bestaat in een ander modern land; weet je welk land bedoeld wordt[1]? Leg uit waarom sommigen dat zeggen. Jouw mening: ben jij het ermee eens dat dit land inderdaad een vorm van Apartheid toepast

     

    [1] Israël: https://en.wikipedia.org/wiki/Israel_and_the_apartheid_analogy

    ?
11. Is er in Nederland gedurende de laatste 25 jaar een incident geweest met fataal politiegeweld tegen iemand van een minderheidsgroep?[1] Wat is er gebeurd met de betrokken agenten

     

    [1] https://nl.wikipedia.org/wiki/Dood_van_Mitch_Henriquez#cite_note-15. Meer gegevens over Nederland op: https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/racisme/welke-george-floyds-kent-nederland/

    ?
12. Heb jij wel eens racistische incidenten meegemaakt in jouw omgeving? Als dat zo is, vertel jouw verhaal of zoek een gebeurtenis in de nieuwsmedia (niet die over Typhoon natuurlijk!) en bespreek in je groepje wat het voor jullie of voor jou betekent. Schrik je ervan, ben je verbaasd, of raakt het je niet?

[1] Israël: https://en.wikipedia.org/wiki/Israel_and_the_apartheid_analogy

[2] https://nl.wikipedia.org/wiki/Dood_van_Mitch_Henriquez#cite_note-15. More data for the Netherlands on: https://www.oneworld.nl/lezen/discriminatie/racisme/welke-george-floyds-kent-nederland/