Klimaatverandering en de mega gletsjers

Aardrijkskunde

INLEIDING

Voordat we beginnen, moet je één ding voor ogen houden:

een Webquest is een ontdekkingsreis voor leerlingen. Jij bent de gids! Jij beslist waar je resultaten wilt zoeken. Vaak is meer dan één antwoord per vraag goed!

Figure 1: Greenland https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6921540De wereld verandert. Sommige mensen zeggen dat de klimaatverandering steeds meer invloed heeft op ons dagelijks leven. De veranderingen lijken steeds sneller te gaan en wetenschappers bevestigen dat standpunt.

Landen proberen overeenstemming te bereiken over een vermindering van de uitstoot van kooldioxide (CO2). Op die manier wil men het gevaar van een wereldwijde opwarming verminderen. Het smelten van de grote gletsjers over de hele wereld wordt genoemd als een gevolg van die opwarming.

Gletsjers komen niet alleen hoog in de bergen voor, maar ook in alle noordelijke gebieden van de wereld en het meest op Antarctica (de Zuidpool). De invloed van smeltende gletsjers in de Europese Alpen en het Himalaya gebergte zal beperkt zijn, maar toch al ernstig. In de Poolgebieden die nu met ijs bedekt zijn, zullen de gevolgen van de opwarming van de atmosfeer grotere gevolgen hebben.

Afbeelding 1: Groenland

https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6921540

Behalve de gletsjers zijn er gebieden in het noorden van Canada en Siberië, die niet bedekt zijn met ijs, maar die toch erg koud zijn; de bodem is daar permanent bevroren en om die reden worden ze permafrost genoemd. Deze gebieden warmen op en de permafrost ontdooit. Het probleem hier is niet de enorme hoeveelheden water die vrij komen; de bevroren grond bevat heel veel methaan. Methaan is net als CO2 een broeikasgas, dat bijdraagt aan de opwarming van de aarde; de werking van methaan is vele malen sterker dan die van kooldioxide.

De smeltende gletsjers en het massaal vrij komen van methaan kan het wereldwijde klimaat beïnvloeden. Dat effect wordt versterkt door het verdwijnen van de regenwouden. Die helpen om het niveau van CO2 te verlagen. Dus: hoe minder regenwouden, hoe minder CO2 uit de lucht wordt gehaald.

 

TAAK

In deze Webquest ga jij de opwarming van de aarde onderzoeken. Om het overzichtelijk te houden, zul je je concentreren op Groenland. We willen dat je het probleem begrijpt, al was het maar een klein beetje...

We zien ook graag dat je een eigen mening ontwikkelt over klimaatverandering. Misschien heb je die al en dan is het de vraag of die na deze Webquest hetzelfde is. We wensen je een fijne ontdekkingsreis!

PROCES

Groenland, de diepvries van het Noord-Atlantisch gebied

We willen dat je een inschatting maakt van het belang van de wereldwijde opwarming. Stel jezelf op het standpunt van iemand die in Groenland woont.

Afbeelding 2 Onderkant van de Kangerlugssuup Sermerssua gletsjer in W. Groenland. Foto:D. Felikson/Univ. of Texas
Source article:  https://climate.nasa.gov/news/2576/glacier-shape-influences-susceptibility-to-melting/

 

Inzicht krijgen in de omvang van Groenland (en haar gletsjers)

Jouw eerste taak is informatie vinden over Groenland:

  1. Waar ligt dit land? Hoe groot is het? Noem enkele landen die in de buurt liggen. Je kunt het kaartje in Afbeelding 1 gebruiken ter oriëntatie en aanvullende informatie zoeken.

  2. Hoeveel mensen leven in Groenland? Ken jij een beroemde inwoner?

  3. Welk volk leeft in Groenland (benaming van de mensen)? Tot welke algemene groep of welk ras behoren zij? Wat is hun taal?

  4. Wat is het traditionele voedsel in Groenland? Welke vervoersmiddelen zijn er?

  5. Heeft Groenland natuurlijke grondstoffen (metalen, olie, gas, enzovoort)?

  6. Wat is het BNP van Groenland (Bruto Nationaal Product)?

  7. Is Groenland een onafhankelijke staat? Hoe wordt het geregeerd (wie is de “baas”)?

  8. Het land was niet lang geleden in het nieuws. Weet je waarom?

  9. Het land was niet lang geleden in het nieuws. Weet je waarom?

  10. Zet woorden op de puntjes: Groenland is het grootste …[1] van de wereld. Groenland is een van de dunst … [2] gebieden in de wereld.

 

[1]     eiland

[2]     bevolkte

 

Vat je antwoorden samen in een korte inleiding over Groenland. Stel je voor dat je een verhaal moet schrijven voor een weekblad of een folder om toeristen te informeren die nog nooit over Groenland hebben gehoord.

Tussen haakjes: wist jij iets over Groenland voordat je aan deze Webquest begon?

Nu volgen jouw opdrachten. Ze bestaan uit vragen die je zullen helpen om de betekenis van klimaatverandering en enkele aanverwante termen te begrijpen.

  1. Zoek informatie over de gletsjers op Groenland: hoe veel ijs is daar en wat zou er gebeuren (wereldwijd) als het allemaal smelt?

Figure 3: Een slee wordt over een laag water getrokken in Groenland. Foto: Steffen M. Olsen, Blue Action
Source: https://pbs.twimg.com/media/D9BUHFyXkAASrQ1?format=jpg&name=4096×4096

 

  1. Kijk eens naar het plaatje hierboven: de husky’s lopen in het water, ze zwemmen niet. Kunnen husky’s over water lopen? Is de foto een trucage? Wat is hier aan de hand? https://www.euronews.com/2019/06/17/the-viral-image-that-illustrates-the-scale-of-melting-ice-in-greenland
  2. Waar is meer ijs dan op Groenland? Wat gebeurt daar?
  3. Is Groenland de koudste plek op aarde?
  1. Wie slaan alarm vanwege het smelten van het ijs en de opwarming van de aarde? Noem enkele belangrijke namen in deze beweging (de klimaatactivisten). Wie is volgens de activisten verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde?
  2. Wat is een “broeikasgas”; waarom gebruiken we deze benaming? Noem zo veel broeikasgassen als je kent of kunt vinden. Geef ook een korte beschrijving van hoe ze werken. Om dat te doen heb je informatie nodig over de invloed die deze gassen hebben op het milieu (de natuur, de mens). Welk broeikasgas zie je de laatste tijd veel in het nieuws? Waar komt het vandaan?

Afbeelding 4: Smeltende Permafrost is de bron van een krachtig broeikasgas. (Foto: Thinkstock)
Source: https://wellnys.com/thawing-permafrost-is-threatening-our-future/

 

  1. Welk broeikasgas komt vrij bij het smelten van de Permafrost? Zet de broeikasgassen op volgorde, al naar gelang de schade die ze kunnen veroorzaken.
  2. Weet je de naam van de belangrijkste persoon in de wereld die zich verzet tegen de acties om klimaatverandering tegen te gaan? Zo iemand wordt ook wel een klimaat-ontkenner genoemd Ken je ook anderen (bijv. in eigen land)? Zo niet, ga ernaar op zoek. Welke eenvoudige verklaring noemen zij voor het opwarmen van de aarde zoals we dat in de laatste jaren hebben gezien?
  3. Smelten de gletsjers werkelijk of is het bedrog? Zoek bewijzen (foto’s, wetenschappelijke artikelen, nieuws sites), zowel voor als tegen de stelling dat de gletsjers smelten.
  1. Denk jij dat klimaatverandering (opwarming van de aarde) echt een probleem is?
    1. Zo ja, kunnen we er iets aan doen? Wie moet de leiding nemen?
    2. Zo niet, waarom protesteren en staken de tegenstanders?
  2. Er is in veel landen een schoolstaking tegen klimaatverandering aan de gang. Vertel in je eigen woorden wat er gebeurt, voeg afbeeldingen en foto’s toe. Wie begon met deze actie? Vind jij dat studenten en leerlingen over de hele wereld mee moeten doen met het protest? Is het OK om voor zulk soort acties lessen te missen?
  3. Als klimaatverandering geen probleem is, hoe wordt het smelten van het ijs dan opgelost? Bijvoorbeeld: hoe kunnen laag gelegen gebieden en land onder het zeeniveau beschermd worden tegen het stijgende zeewater. Denk aan de enorme rivierdelta van Bangladesh, of die van Nederland? Kan het smelten ongedaan worden gemaakt?

 

Afbeelding 5: Ontdooide Permafrost bevriest niet in de Winter Foto by K. Orlinsky, NatGeo
Source: https://www.nationalgeographic.com/environment/article/news-arctic-permafrost-may-thaw-faster-than-expected

 

 

BRONNEN

Alle bronnen zijn vindbaar op het internet: websites, sociale media, Wikipedia en vele andere online omgevingen waar belangrijke informatie is opgeslagen. Je mag ook gebruik maken van informatie op papier: kranten, boeken, tijdschriften en andere documenten in de plaatselijke of schoolbibliotheek, of waar je die ook maar kunt vinden.

Zorg ervoor dat je die bronnen controleert (voor zover mogelijk): nieuwsmedia willen nogal eens “gekleurde” informatie presenteren, soms om hun eigenaren te plezieren. Dat geldt ook voor de staatsmedia, die in sommige landen voorkomen: China, Iran, Cuba, Saoedi Arabië en heel nadrukkelijk de Pravda in Rusland: sommige zijn erg vooringenomen over economische, sociale en politieke zaken. Zij vertegenwoordigen vooral de meningen van de machthebbers en zijn minder geïnteresseerd in objectieve feiten.

Welke jouw informatiebronnen ook zijn, vermeldt ze. Je hoeft niet objectief te zijn, ook al wordt dat zeer gewaardeerd. Alles wat je zegt is prima, als jouw redeneertrant en de onderbouwing met feiten maar transparant (inzichtelijk) is. Andere mensen moeten jouw bevindingen kunnen controleren. Dat is het uitgangspunt van de wetenschap: gegevens en redeneringen moeten transparant zijn.

En dat is tevens het punt waar wetenschap en journalistiek hun gescheiden wegen gaan.

CONCLUSIE

Schrijf op wat je hebt geleerd over Groenland. Zou je het land willen bezoeken?

Wat heb je geleerd over de opwarming van de aarde. Heeft dat jouw mening veranderd over de klimaatverandering en het belang van dat onderwerp? Ben jij daardoor veranderd (in je gedrag)?

Wat neem je mee aan kennis en opvattingen door het werk aan deze opdrachten? Wat vind je van de klimaatacties. Deel jij de zorg over klimaatverandering?

Jouw resultaten waarderen

 

beginner

niet slecht

goed

steengoed

Vragen vooraf: de omvang van Groenland

Antwoorden op vragen

max .. punten

Het lijkt alsof je nauwelijks hebt gewerkt aan de vragen. Je hebt weinig gegevens verzameld over de omvang van Groenland Als mensen nog niets wisten over Groenland, dan waren ze door jouw antwoorden en je presentatie niet veel wijzer geworden.

Je hebt een begin gemaakt met informatie verzamelen, maar je hebt weinig geleerd over Groenland, hoewel veel informatie beschikbaar is op het internet. Dit is een begin, maar je kunt verder verbeteren door volledig te zijn in je antwoorden en je presentatie

Je hebt behoorlijk goed gewerkt aan het verzamelen van informatie en je weet al veel over Groenland en het belang van het gebied voor het klimaat. Je hebt het internet goed benut. Dit is een erg goed begin, maar je kunt de volledigheid van de informatie nog verbeteren, net als de korte presentatie.

Jouw werk is een voorbeeld van hoe je informatie moet  verzamelen en presenteren. je hebt internet en andere bronnen voor informatie erg goed gebruikt. Dit is bijna perfect: Het is moeilijk om te zien hoe de volledigheid van jouw antwoorden en je presentatie van Groenland verbeterd kan worden.

Opdracht 1 & 2: het probleem vaststellen & wie kan het iets schelen?

Antwoorden op vragen

max .. punten

Het lijkt alsof je nauwelijks hebt gewerkt aan de vragen.

Je hebt weinig gegevens verzameld over de gevolgen van het smelten van het ijs op Groenland en de Zuidpool

Je hebt weinig gemeld over Siberië, klimaatactivisten en hun tegenstanders, terwijl het dagelijks in het nieuws is en op het internet

Je hebt moeite gedaan om informatie te verzamelen; maar je weet onvoldoende hoe je bronnen op het internet en in het nieuws kunt gebruiken. Het is een begin, maar je kunt jezelf verbeteren door meer over Groenland, de Zuidpool en klimaatverandering te melden.

Je hebt goed gewerkt: jouw uitleg van de situatie rond de Permafrost was helder. Je liet goed zien hoe veel de zeespiegel zal stijgen door het smelten van het ijs op Groenland en de Zuidpool. De argumenten van de klimaatactivisten en hun tegenstanders heb je je correct verwoord: een hele goede start.

Jouw werk is een heel goed voorbeeld hoe je informatie  kunt verzamelen;  je hebt het complexe verband tussen het smelten van de gletsjers, broeikasgassen, de krimp van de regenwouden goed in beeld gebracht. Dit is bijna perfect en volledig; verbetering is nauwelijks haalbaar.

 

Opdracht 3: kan het jou iets schelen?

Antwoorden op vragen & argumentatie over objectiviteit,

max .. punten

De argumenten over klimaatverandering waren onsamenhangend, je hebt nauwelijks namen van activisten en tegenstanders genoemd. Het is sterk de vraag of je op de hoogte bent van hoe de wereld en de maatschappij veranderd.

De argumenten over klimaatverandering lieten weinig samenhang zien: je hebt enkele stellingen overgenomen, maar je was tenminste in staat om die te vinden. Het is een begin, maar vatbaar voor verbetering.

De argumenten over klimaatverandering waren gebaseerd op gedegen onderzoek van diverse bronnen, die je goed hebt weergegeven. Je laat blijken de klimaatverandering goed te begrijpen: een start die veelbelovend mag heten, maar  het kan nog beter.

De argumenten betreffende klimaatverandering waren samenhangend en compleet.

Je hebt alle belangrijke gegevens en stellingen weergegeven en uitgelegd.

Je weet waar heet over gaat en kunt je persoonlijke stellingname uitstekend verwoorden.

Jouw leerverslag:

 

argumentatie van jouw persoonlijk leerresultaat

 

max .. punten

De REDENERING betreffende jouw persoonlijke resultaten en leeropbrengsten was niet samenhangend. Je noemde een klein aantal punten die bovendien weinig met jouw leerproces te maken hadden. Er is twijfel of je hier veel geleerd hebt .

De argumenten betreffende jouw persoonlijke resultaten en leeropbrengsten was nog te weinig samenhangend, je noemde ook punten die niet met het leerdoel te maken hadden, maar je was alvast in staat ze te benoemen.  Het is een begin, maar vatbaar voor verbetering.

De argumenten betreffende jouw leeropbrengst waren redelijk samenhangend. Je hebt veel punten benoemd die met jouw leerproces te maken hadden. Het is een goed begin, maar er is ook nog ruimte voor verbetering.

De argumenten betreffende jouw leeropbrengst waren redelijk samenhangend en volledig. Je hebt verwoord wat je geleerd hebt, over het onderwerp en over jezelf en dat is wat we met deze Webquest beoogden.

Het is bijna perfect!

Opmerkingen voor de leraar

Deze Webquest is geschikt voor groepswerk in de klas of voor individueel werk in een online leeromgeving (afstandsonderwijs). Online kunnen de leerlingen ook weer individueel werken of in groepjes. In het laatste geval moeten ze over moderne communicatiemiddelen beschikken, zoals software voor web-conferenties (Skype), of een internetapplicatie zoals Webex, om efficiënt te kunnen samenwerken. Bij afstandsonderwijs moet de evaluatie extra aandacht krijgen. In ieder geval zal online communicatie tussen leraar en leerling(en) nodig zijn voor vragen en toelichtingen.

De inleiding is vrij lang omdat deze informatie het enige is wat leerlingen online en op afstand vooraf zullen krijgen; daarna beginnen ze aan de Webquest die nieuwe informatie oplevert. In de klas kan de leraar het onderwerp klimaatverandering introduceren op de manier die hij/zij het beste vindt; de opdrachten voor de leerlingen blijven gelijk.

Veel vragen en opdrachten zullen niet leiden naar een direct en absoluut waar antwoord. Een van de belangrijkste leerdoelen voor de leerlingen is dat ze zoekstrategieën ontwikkelen om zelf informatie te vinden en te beoordelen. De weg die naar een resultaat leidt, is even belangrijk als het resultaat zelf.

Het is belangrijk dat leerlingen zich bewust zijn van de discussie over klimaatverandering, of dit nou een reëel gevaar is of niet: het gaat om een belangrijke maatschappelijke discussie. Voor sommige leerlingen kan deze Webquest het startsein zijn voor het ontwikkelen van een eigen mening over dit onderwerp. Als dat gebeurt, is een belangrijk doel bereikt!

Het vergelijken en bespreken van de antwoorden die leerlingen gevonden hebben, zowel in de klas als online (d.m.v. web-conferentie) is een belangrijk aspect van elke Webquest die in het project sCOOL-IT wordt geproduceerd.

Sommige voetnoten zijn bedoeld om leerlingen te helpen antwoorden te vinden, maar andere voetnoten verklappen het resultaat van de zoektocht naar informatie die de leerlingen moeten ondernemen. Leraren moeten erop letten dat ze zulke voetnoten verwijderen voordat ze deze Webquest aan de leerlingen voorleggen. Dat geldt voor de voetnoten 1 en 2 in deze Webquest. 

Gesubsidieerd door

De steun van de Europese Commissie voor de productie van deze publicatie houdt geen goedkeuring van de inhoud in. De inhoud geeft de standpunten van de auteurs weer en de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik dat eventueel wordt gemaakt van de daarin opgenomen informatie.

Praat tegen ons

t: +357 2466 40 40
f: +357 2465 00 90
escool.it@scool-it.eu

Gesubsidieerd door

De steun van de Europese Commissie voor de productie van deze publicatie houdt geen goedkeuring van de inhoud in. De inhoud geeft de standpunten van de auteurs weer en de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik dat eventueel wordt gemaakt van de daarin opgenomen informatie.

Praat tegen ons

t: +357 2466 40 40
f: +357 2465 00 90
escool.it@scool-it.eu

Gesubsidieerd door

De steun van de Europese Commissie voor de productie van deze publicatie houdt geen goedkeuring van de inhoud in. De inhoud geeft de standpunten van de auteurs weer en de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik dat eventueel wordt gemaakt van de daarin opgenomen informatie.

Praat tegen ons

t: +357 2466 40 40
f: +357 2465 00 90
escool.it@scool-it.eu

©2019 sCOOL-IT. All Rights Reserved.
Designed & Developed by PCX Management

Ga naar de inhoud